023 Heemstede Cultuur - Op de thee in Heemstede bij Teus van den Berg-Been valt direct op dat we met een kunstminnende persoonlijkheid te maken hebben. Overal waar je kijkt staan beelden, hangen schilderijen en ademt de sfeer creativiteit.
De inmiddels bijna 90-jarige beeldhouwer is een vrouw van weinig poespas en ze staat met twee benen op de grond. “Wat kunst voor mij betekent? Het schept voldoening, het geeft plezier, het opent horizonten en inspireert.”
Teus van den Berg werd geboren in 1926 in Den Briel. Na de middelbare school was de keuze voor een vervolgopleiding eigenlijk de modeklas van de Rotterdamse Academie voor Beeldende kunst. Die creatieve keuze was niet vreemd; vader was muzikaal en moeder creatief met textiel. “Het was een beetje jammer dat de modeklas vol zat. De decaan adviseerde toen om het eerste jaar eens bij het boetseren op de afdeling beeldhouwen te gaan kijken. Dat heb ik gedaan. En de opleiding toen vervolgens maar helemaal afgemaakt. Ik vond het geweldig.” Na haar opleiding ging zij aan de slag bij het Koninklijk instituut voor de Tropen als docent visuele hulpmiddelen. “Dat was erg leuk om te doen. Het ontwikkelen van visuele hulpmiddelen had als doel te kunnen communiceren met mensen waar we de taal niet van kenden of mensen die analfabeet waren. Die hulpmiddelen dienden als een soort van pictogrammen om toch zaken uit te kunnen wisselen. Het was altijd een zoektocht waarbij creativiteit een belangrijke rol speelde.” Ruim 25 jaar duurde haar docentschap daar. Daarna is Teus Handenarbeid gaan doceren aan de Volkshogeschool, waar ze gespecialiseerd was in het maken van Flanelbord figuren, ook een vorm van communicatie.
In de haar verdere beschikbare tijd was zij aan het beeldhouwen. In haar studietijd verkreeg ze al de opdracht voor een bronzen plaquette ter nagedachtenis aan in Wereldoorlog II omgekomen leerlingen van de Rijks HBS in Brielle. Dat bleek de start van haar vrije beroep, dat in de jaren 50 op gang begon te komen. Vanuit Brielle verhuisde zij naar Amsterdam om uiteindelijk in Haarlem terecht te komen. Haar atelier aan het Spaarne, naast het Waaggebouw, was tot enkele jaren geleden nog in gebruik.
Teus heeft veel werk in opdracht gemaakt, waaronder het monument voor de uit kamp Vught door de nazi’s weggevoerde kinderen. In de bronzen platen van het gedenkteken zijn 1200 namen van kinderen uitgefreesd van wie bekend is dat zij op 6 en 7 juni 1943 naar Sobibor werden gedeporteerd. Een ander beeld is een bronzen vrouwenfiguur met spiegel, genaamd Andrea, dat zij maakte in opdracht van Andrélon en dat bij de fabriek in Bodegraven stond. Tegenwoordig staat het beeld in een tuin in Heemstede. Veel werk is te zien bij scholen, veelal lezende of spelende kinderen voorstellend, maar ook praktische speelplastieken, een combinatie van kunst en toegepaste speeltuigen als klimrekken of klimbeelden. De 'BAVO-kijkertjes' en 'Windkracht 10' zijn andere, zeer markante en karakteristieke beelden van haar hand. Ook maakte zij vele reliëfs voor op gevels van gebouwen, stuk voor stuk in het bezit van een heel eigen, eigentijdse en tegelijk klassieke stijl. De stijl van haar werk lijkt sterk op haar karakter; eigen stijl, herkenbaar, modern en klassiek in elkaar verweven, eigenwijs met een vaak een zeer creatieve knipoog, tegelijk met de voeten op de grond. Prachtige figuratieve kunst die vaak niet direct opvalt, echter bij nadere beschouwing stuk voor stuk pareltjes van een bezielde kunstenaar zijn.
