023 Haarlem en verre omgeving, Evenementen, orgel muziek – De officiële start van de kaartverkoop voor het tweejaarlijkse Internationaal Orgelfestival, het grootste en oudste orgelfestival ter wereld, heeft reeds plaatsgevonden.
De 55e editie van het meest bekende orgelfestival vindt van 13 juli tot en met 27 juli plaats op meer dan 10 locaties binnen en buiten Haarlem. Het Internationaal Orgelfestival Haarlem presenteert gedurende deze periode meer dan 30 concerten, voorstellingen en het bekende Improvisatieconcours met 8 deelnemers uit de hele wereld.
Tijdens het festival opent ook traditiegetrouw de Internationale Zomeracademie haar deuren. Meer dan 90 jonge, professionele organisten vanuit de hele wereld komen voor twee weken naar Haarlem. De organisatoren verwachten dat in totaal 10.000 bezoekers naar het festival zullen komen.
Twee wereldpremières
Net zoals de voorgaande edities zijn tijdens het festival de oneindige muzikale mogelijkheden van het orgel te horen, vaak in combinatie met andere instrumenten, met musici en ensembles uit diverse bloedgroepen. Het festival presenteert ook dit jaar weer een aantal opmerkelijke concerten en voorstellingen waarin nieuw werk wordt gepresenteerd.
A Child of Books
Van de Belgische componist Bart Verheijen klinkt op zaterdag 13 juli in de Grote of St. Bavokerk de wereldpremière van A Child of Books. Organist Laurens de Man, winnaar van de Nederlandse Muziekprijs 2024, zit achter de toetsen tijdens de uitvoering van dit theatrale werk waaraan ook drie koren meedoen: het jeugdkoor en gemengd koor van Nationale Koren en een kinderkoor dat is samengesteld uit basisschoolleerlingen uit Haarlem.
Dirigent is László Nemes uit Hongarije. A Child of Books is een bewerking van het gelijknamige kinderboek geschreven door Oliver Jeffers en Sam Winston en vertelt het inspirerende verhaal van kinderen die door het lezen de fantastische wereld van verbeelding leren kennen.
Op donderdag 18 juli is in de Grote of St. Bavokerk de wereldpremière. Van Klee droomt Bach met organist Leo van Doeselaar en de audiovisuele componist en kunstenaar Marcel Wierckx. Deze nieuwe voorstelling, bedacht door Johan Luijmes, is geïnspireerd door de liefde van de Duitse schilder Paul Klee voor de muziek van Johann Sebastian Bach.
Orgelmuziek en religie
Het festival probeert zich nadrukkelijk te ontworstelen aan het idee dat orgelmuziek uitsluitend voorbehouden is aan een religieuze invulling. Een idee dat overigens vooral in Nederland heerst en volgens artistiek directeur van het festival, Peter Ouwerkerk te maken heeft met het misverstand dat de Nederlandse orgeltraditie vooral zou zijn geworteld in de kerkelijke muziek.
"Als we teruggaan in de tijd blijkt dit niet terecht te zijn. Zo was de wereldberoemde Nederlandse componist Jan Pieterszoon Sweelinck nooit tijdens kerkdiensten te horen, maar improviseerde hij als stadsorganist bij doordeweekse gelegenheden. Het Orgelfestival zoekt deze wortels weer op en wil ze een eigentijdse en op de toekomst gerichte invulling geven", aldus Ouwerkerk.
Foto onderschrift: Olivier Latry, organist van de Notre-Dame
Olivier Latry meest gevraagde organist ter wereld
Organist Olivier Latry is te gast op donderdagavond 25 juli. Hij is op dit moment één van de meest gevraagde organisten ter wereld. Latry is de vaste bespeler van het majestueuze orgel in de Notre-Dame van Parijs dat, vijf jaar na de brand, vanaf eind dit jaar weer bespeelbaar is. Latry geeft in Haarlem een unieke solo ‘celebrity recital’ op het monumentale Müller-orgel.
Improvisatieconcours opstap voor internationale carrière
Vanaf 1951 is het Improvisatieconcours op het Müller-orgel in de Grote of St. Bavokerk uitgegroeid tot het belangrijkste orgelconcours ter wereld. Zoals veel jonge organisten inmiddels hebben ervaren, is het winnen van ‘Haarlem’ een belangrijke springplank tot een internationale carrière.
Selectie beste improvisatoren
Voor de komende editie zijn uit 20 inzendingen anoniem de beste improvisatoren geselecteerd te weten: Sebastian Benetello, Marcel Eliasch, Enno Gröhn, Bernhard Hauk en David Kiefer uit Duitsland, Raphaël Oliver uit Frankrijk en David Stultz uit de VS.
Tijdens het Bachfestival Dordecht wordt in juni de achtste Nederlandse deelnemer gekozen. Na twee afvalrondes is op vrijdag 19 juli een select gezelschap over dat strijdt om drie prijzen: de juryprijs van € 5.000 (beschikbaar gesteld door de Piet Kee Stichting) een publieksprijs van € 1.000 (gesponsord door Flentrop Orgelbouw) en een prijs van € 500 voor de beste improvisatie tijdens het hele concours.
De deelnemers aan de finale krijgen twee muzikale opdrachten te vervullen die zij pas een uur voor aanvang te horen krijgen. Met uitdagende vernieuwende opdrachten legt de organisatie zoals altijd de lat hoog.
Twee jaar geleden is de juryprijs niet uitgereikt, omdat het niveau volgens de jury niet goed genoeg was. Het Internationaal Orgelfestival heeft daarom een Excellence Class for Improvisation in het leven geroepen als voorbereiding op het concours. Afgelopen maart hebben organisten in een laboratoriumachtige omgeving onder leiding van toporganisten de grenzen van improvisatie leren verkennen en deelgenomen aan workshops, masterclasses en discussies.
 |
 |
Foto onderschrift van het campagnebeeld van het 55e Internationaal Orgelfestival Haarlem: Junko Sakakibara (l) en Gelf Pesman (r) met orgelpijp voor de Grote of St. Bavokerk in Haarlem
Over het Internationaal Orgelfestival Haarlem
Het festival werd kort na de Tweede Wereldoorlog opgericht op initiatief van de gemeente Haarlem. In 1951 vond de eerste editie van het Internationaal Orgelimprovisatieconcours plaats. In 1955 werd de Zomeracademie voor Organisten toegevoegd aan het festival. Sinds 1986 is het festival een tweejaarlijks evenement, dat altijd in de tweede helft van de maand juli plaatsvindt. Het festival is uitgegroeid tot het meest bekende orgelfestival ter wereld. Vanuit de hele wereld trekken muziekliefhebbers en organisten in de maand juli naar Haarlem. Het festival is befaamd om hun voortrekkersrol binnen de orgelmuziek en zoekt continu naar de reikwijdte van de orgelmuziek. Het festival heeft zich genesteld in diverse muziekgenres zoals jazzmuziek en modern klassiek.
Meer informatie
Het volledige programma van 13 t/m 27 juli staat op www.orgelfestival.nl.
