Be prepared, always be prepared

Be prepared, always be prepared
Business recovery in een notedop

Mede vanwege een niet adequate voorbereiding op onverwachte economische ontwikkelingen zoals de huidige crisis en de hieraan ten grondslag liggende sociale en maatschappelijke veranderingen en consequenties, verkeert een steeds groeiend aantal ondernemingen momenteel in zwaar weer. Plots is er paniek, bedrijven raken aan de rand van de afgrond, gaan ten onder, faillissementen dreigen, massaal ontslag en (soms extreme) bezuinigingen en kostenbesparingen worden als schijnbaar enig zichtbare remedie doorgevoerd. Bedrijven zitten met handen in het haar en omdat een crisis geen vastomlijnde tijd kent, nemen onzekerheden verder toe. In de praktijk blijkt echter vaak, dat bij veel bedrijven externe oorzaken zoals een crisis slechts de katalysator zijn in een geleidelijk bedrijfsmatig vervalproces.

Disfunctioneren
Vaak is er in een bedrijf al langere tijd sprake van disfunctioneren. Het management van een geolied, goedlopend en steeds winstgevend bedrijf heeft hierdoor soms geen goed inzicht meer in de dynamiek van een onderneming en de markt, maakt minder goede afwegingen tussen kosten en baten en bereidt zich in mindere mate voor op onverwachts optredende veranderende economische omstandigheden. “Het gaat toch allemaal goed zo!” is dan een veelgehoorde uitspraak. Men verschuilt zich vervolgens achter de crisis voor het uitblijven van resultaten, terwijl het vroegtijdig signaleren van interne tekortkomingen al eerder onderdeel had moeten zijn van slagvaardig beleid. Slaat een crisis dan toe, dan is het hek van de dam en is het moeilijk het tij te keren.

Anticiperen
Bedrijven die zich goed voorbereiden op economische wijzigingen en zich ook tijdens een succesperiode niet hebben laten weerhouden om bijtijds bedrijfsmatige, realistische en competitieve veranderingen gericht op de toekomst efficiënt toe te passen en te implementeren, hebben zeker ten tijde van een crisis meer overlevingskansen dan bedrijven met een zwak management dat zich misschien wel realiseerde dat veranderingen essentieel zouden kunnen zijn, maar dat geen verdere actie heeft ondernomen.

Het tijdig herkennen van externe factoren om een vervalproces te kunnen voorkomen, is van cruciaal belang. Zeker ten tijde van de huidige crisis waarvan menigeen meent dat die grotendeels voorbij is. Echter, realistische economen, politici en beleidsmakers zijn van mening dat er aan het eind van de tunnel van deze ‘crisis der crises’  geen licht in de duisternis is, maar eerder duisternis in het resterende licht; een zichtbaar zwart gat met een volledige ineenstorting van het wereldfinanciële en economische systeem dat slechts wordt beheerd door politiek en macht. Maar, om de moed niet te verliezen, wordt hier slechts mondjesmaat over gesproken en worden er sporadisch artikelen over geschreven. ‘De moed er in houden’, heet dat en ‘hoe minder het publiek hierover weet, hoe beter en geruststellender dit is’. (Hierover ga ik binnenkort een artikel schrijven).

Vooruitdenken
Mochten deze al dan niet terechte ‘doemdenkers’ het niet bij het rechte eind hebben en positivisten krijgen gelijk, dan kan de huidige crisis, mede ontstaan door de opgebouwde beschamende reputatie van onder andere banken, verzekeringsmaatschappijen etc. slechts worden teniet gedaan door structurele veranderingen en aanpassingen van bedrijfsprocessen. Het klinkt controversieel dat wanneer een gezond bedrijf (zelfs ten tijde van een crisis) een goede periode beleeft, het raadzaam is bedrijfsconjuncturele aanpassingen in overweging te nemen als voorbereiding op de toekomst. Teren op succes ten tijde van een gunstig economisch klimaat kan geruststellend zijn, maar is meestal slechts van korte duur. Vooruitdenken om bedrijfsmatige successen te continueren getuigt van professionaliteit. Denk aan de Noord-Hollandse dijken de Slaper, de Dromer en de Waker; zij beschermen het Noord-Hollandse landschap, zijn altijd waaks en voorbereid op ongewenste en plotseling optredende invloeden van buitenaf.

Herstel en vernieuwde continuiteit
Als sluimerende teloorgang binnen een onderneming tot uiting komt, heeft dit meestal onomstotelijke desastreuze gevolgen. Om toch te trachten het tij te keren, kan een herstelpolicy, ook wel business recovery of informele reorganisatie genoemd,uitkomst bieden. Een informele reorganisatie speelt zich af buiten de wettelijke kaders en heeft als doel de gezondheid van een bedrijf dat financiële moeilijkheden ondervindt, te herstellen binnen de bestaande juridische entiteit. Een gestructureerde aanpak stelt een organisatie in staat om met respect voor en in overleg met relevante entiteiten en stakeholders het bedrijf minnelijke oplossingen (nieuwe overeenkomsten met schuldeisers over wijziging van eerdere afspraken m.b.t. financiering etc) te bieden. Business Recovery richt zich op het voorkomen van surseance of faillissement. Actuele theoretische kennis wordt gelieerd aan een  oplossingsgerichte instelling en biedt grote voordelen ten opzichte van formele reorganisatie. Financieel bewustzijn met kostenbewust handelen worden opnieuw key-issues waardoor een verdere teloorgang van het bedrijf met alle inherente malaise vandien, kan worden vermeden c.q. worden voorkomen.

Success-stories
De systematiek van business recovery wordt al jarenlang en met succes toegepast in ons omringende  landen en is met name in Engeland en in de Verenigde Staten populair. Je kunt met deze systematiek immers veel bedrijfsmatige ellende besparen. In Nederland is dit systeem ook zeer goed toepasbaar, maar het wordt vreemd genoeg veel te weinig toegepast met onder andere inherente faillissementen als gevolg. Uit het steeds verder toenemend aantal faillissementen, zou je wellicht kunnen concluderen dat gefailleerde bedrijven bedrijfsmatig hebben gehandeld met oogkleppen op en blind zijn geweest voor mogelijke bedrijfsblindheid.

Plotseling is directe actie noodzakelijk en moet men aan de bak om te trachten het lot bijtijds te keren.

Marc Lammers, coach van het dames hockeyelftal schreef het toepassende boek ‘Hoera een crisis’, waarin hij onder andere aangeeft welke maatregelen bijtijds en tussentijds moeten worden genomen om het uiteindelijk gestelde doel, het winnen van de finale van het WK, te behalen en welke verandermaatregelen er soms op korte termijn, vaak zelfs tijdens een wedstrijd, moeten worden ondernomen om de doelstelling te behalen.

Hetzelfde geldt voor het bedrijfsleven. Immers, voorkomen is nog steeds beter dan genezen. Synchronisatie van energie en gedachten, openheid en authenticiteit, de juiste man op de juiste plaats, inventiviteit, ruimte voor meedenken, inspiratie en ga zo maar door. Allen tot eer en glorie en voor het behoud van het bedrijf.

Voor elk bedrijf is het essentieel om altijd, á la Marc Lammers en á la Noord-Hollandse dijken, voortdurend waakzaam te zijn om tijdig en direct te kunnen anticiperen op plotseling veranderende situaties.
Be prepared, always be prepared!

Jos de Jong

Literatuur:  
Succesfactoren informele reorganisatie (Han Kuijl); Informele Reorganisatie in perspectief (Dr. J.A.A. Adriaanse, Universiteit van Leiden)

fShare

Tweet