023 Haarlem en omgeving Economie & Duurzaamheid, Milieu - In 2030 moet de luchtkwaliteit in de IJmond voldoen aan de WHO-advieswaarden voor stikstofdioxide en fijnstof. Daarmee wordt de leefomgeving in de IJmond gezonder. Dat staat in de ‘Visie op een gezondere leefomgeving IJmond’, [bijlage] die de drie IJmondgemeenten, Beverwijk, Heemskerk en Velsen, in samenwerking met provincie Noord-Holland vaststelden op dinsdag 11 mei 2021.
“Het RIVM briefrapport ‘Tussentijdse resultaten gezondheidsonderzoek IJmond’, dat half april 2021 is gepubliceerd, onderschrijft nogmaals de noodzaak dat overheden hun handen ineen moeten slaan om de leefomgeving in de IJmond gezonder te maken. Met het vaststellen van deze visie zetten de gemeenten en provincie deze samenwerking extra kracht bij”, aldus Jeroen Olthof, gedeputeerde leefbaarheid, gezondheid en milieu van de provincie Noord-Holland.
Programma Gezondheid en Luchtkwaliteit
Daarnaast zetten de IJmond gemeenten in op extra concrete maatregelen om de luchtkwaliteit te verbeteren met het programma Gezondheid en Luchtkwaliteit 2021-2025 [bijlage]. “Met het programma intensiveren we de maatregelen binnen onze invloedsfeer. Dit zijn maatregelen gericht op de industrie en bedrijvigheid, de woon- en leefomgeving, mobiliteit en scheepvaart, aangevuld met nieuwe maatregelen uit het Schone Lucht Akkoord (SLA),” zegt Sebastian Dinjens, voorzitter van het bestuurlijk overleg Industrie & Gezondheid*. “Het onlangs gepubliceerde RIVM onderzoek bevestigt onze zorgen en die van de inwoners. Het inzicht in de acute gezondheidsklachten en de dagelijkse luchtkwaliteit geven extra aanleiding om aan de slag te gaan met de thema’s binnen ons programma. Wat we nu doen is niet voldoende en om deze reden staat gezondheid in dit programma centraal.” Het programma is het vervolg op de regionale visie Luchtkwaliteit 2017-2021.
Terugdringen Zeer Zorgwekkende Stoffen en voorlichting over houtrook
Zo worden bedrijven gecontroleerd op het inventariseren en terugdringen van de uitstoot van Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS) naar de lucht en vinden er extra controles plaats bij bulkopslag op- en overslagbedrijven. Ook kijken gemeenten naar hoe zij in hun omgevingsplannen expliciete aandacht kunnen geven aan de bevordering van gezondheid in de leefomgeving. De voorlichtingscampagne om inwoners intensiever voor te lichten over het stoken van open haarden en houtkachels in relatie tot de weersomstandigheden is daar een voorbeeld van. Deze zijn in Nederland verantwoordelijk voor 23 procent van de fijnstof uitstoot.
Werkgeversaanpak fiets en OV-gebruik en walstroom
Vanuit zowel de provincie als de IJmondgemeenten lopen er diverse programma’s om het gebruik van de fiets en het OV te stimuleren boven het gebruik van de auto. Via en bij werkgevers wordt het fietsgebruik en het OV gestimuleerd. Daarnaast kennen we de inzet op het toepassen van schonere brandstoffen. Veel havens in de IJmond zijn al deels voorzien van walstroom, waar op dit moment met name de binnenvaart en visserij gebruik van maken. Ook wordt gekeken naar inzet van schone(re) brandstoffen en loopt er een verkenning met havenbedrijven over de havengelden, waarbij de vervuiler (meer) betaalt.
Belang van een gezonde leefomgeving
De visie vormt de basis voor een nog betere samenwerking, waarbij partijen gezamenlijk streven naar een balans tussen het belang van een gezonde leefomgeving en het economisch belang van de regio IJmond. In het verleden zijn er acties geweest om milieunormen te verbeteren en inspanningen zijn verankerd in programmatische aanpakken. Naast deze visie en het programma horen ook de ondertekening van het Schone Luchtakkoord, het Programma Tata Steel, het programma Gezonde Leefomgeving van de provincie Noord–Holland, de Visie NZKG, de provinciale Omgevingsvisie, en de Regionale Nota Gezondheidsbeleid daar in thuis.
Inspraakronde voor programma
Het programma Gezondheid & Luchtkwaliteit is nu door de colleges vastgesteld en is vrijgegeven voor zes weken inspraak. Iedereen kan zijn of haar zienswijze indienen bij de eigen gemeente, via de geëigende kanalen. Na de inspraakperiode wordt het programma, naar alle waarschijnlijkheid in september, ook door de raden definitief vastgesteld.