023 Heemstede Maatschappij/Politiek/Economie/Cultuur – 2020 wordt in Heemstede uitgeroepen tot Adriaan Pauwjaar. In 1620, nu dus ruim 400 jaar geleden, werd Adriaan Pauw (1585-1653) ‘Heer van Heemstede’ nadat hij in 1620 de HeerlijkheidHeemstede kocht.
Adriaan Pauw was een belangrijk man voor Heemstede. Hij zorgde voor transportmogelijkheden (Zandvaart en Blekersvaart), was de grondlegger van de Heemsteedse Gereformeerde Kerk, stichtte de Voorwegschool en zette zich in voor correct bestuur en rechtspraak. Met zijn daadkracht en zijn politieke, economische en maatschappelijke inzichten gaf Adriaan Heemstede en omgeving een grootse welvaartsimpuls.In totaal verwierf hij 9 (ambachts)heerlijkheden, waaronder in 1634 Hoogersmilde, reden waarom men in de 17e eeuw wat smalend sprak van een "pauwenstaart".
Korte historie Adriaan Pauw
Pauw werd geboren in een rijke handelsfamilie. Hij studeerde rechten aan de Universiteit van Leiden. In 1606 trad hij in het huwelijk met Anna Seys. Uit dit huwelijk werden twee kinderen geboren. Na het overlijden van Anna op 1 mei 1607, hertrouwde hij op 7 februari 1610 met Anna van Ruytenburgh, dochter van Pieter Gerritsz Ruytenburgh en Aeltje Pieters. Uit zijn tweede huwelijk zijn zes kinderen geboren.
Het belang van Adriaan Pauw is heel breed. Zijn strategische keuze voor vestiging in Heemstede kwam vooral tot stand vanwege de ligging tussen Amsterdam en Den Haag en de goede verbinding tussen beide steden. Als hoogste ambtenaar van Amsterdam had hij gemakkelijk invloed in Den Haag. In 1631 werd hij daardoor gekozen tot raadspensionaris van Holland, één van de 7 provinciën en was in die hoedanigheid het belangrijkste delegatielid bij de Vrede van Münster (1648), waarmee een einde kwam aan de Tachtigjarige oorlog met Spanje.
Pauw overleed in 1653 en ligt begraven in de grafkelder van de Gereformeerde Kerk te Heemstede. Zijn grafmonument (een paalgraf) is hoogstwaarschijnlijk gemaakt door Amsterdamse bouwmeester Hendrick de Keyser.
Oude Slot van Heemstede
Het Slot Heemstede te Heemstede is gebouwd tussen 1280 en 1290 en is daarna een aantal keren verwoest. In zijn tijd herstelde en verfraaide Adriaan het Oude Slot tot een lusthof en liet in 1648 de "Pons Pacis" ofwel "Vredesbrug" bouwen, een brug die nog steeds bestaat. Het slot zelf, werd in opdracht van schout Jan Dolleman in 1810 afgebroken. De funderingen uit de middeleeuwen zijn nog altijd aanwezig.
Adriaan Pauw was een groot verzamelaar van beelden, kunst en curiosa, wapens en vooral ook van boeken. Op een gegeven moment bestond zijn ‘Bibiotheca Heemstediana’ uiteindelijk uit meer dan 16.000 boektitels, in die tijd de grootse verzameling van Nederland. De erfgenamen trachtten de collectie in haar geheel te verkopen maar werd in 1656 en 1657 uiteindelijk geveild bij Hendrik de Swaeff in de Grote Zaal in Den Haag. Enige tijd geleden is een klein deel van deze boeken teruggevonden in de Herzog August Bibliothek in het Duitse Wolfenbüttel.
Adriaan Pauwjaar – memorabele activiteiten
2020 is in Heemstede uitgeroepen tot het Adriaan Pauwjaar. Gedurende hete gehele jaar wordt een tal van bijeenkomsten gehouden ter herinnering aan deze prominente persoon, die een grote bijdrage heeft geleverd aan de welvaart voor Heemstede en omgeving. Zo is er op 15 mei in de Oude Kerk van 17.30 tot 19.00 uur een symposium over de betekenis van Adriaan Pauw in het kader van de Vrede van Münster, het Europa van toen en dat van nu. Direct na het symposium kan iedereen genieten van een concert van harpiste en mezzosopraan Ekaterina Levental. Op 16 mei is er op het Wilhelminaplein van 14.00-17.00 uur een historische markt met uiteraard historische muziek, kleding en heerlijk eten. De grafkisten in de grafkelder van Adriaan Pauw zijn onlangs gerestaureerd en worden die dag onthuld. De winkeliersvereniging organiseert in juni een waar Pauw-evenement.
Dit zijn slechts enkele van de gedenkwaardige activiteiten dat er in Heemstede wordt georganiseerd.
Verdere activiteiten gedurende het Adriaan Pauwjaar
- 6 januari: Opening van het Adriaan Pauwjaar (tijdens Nieuwjaarsreceptie),
gemeentehuis Heemstede; - 4 februari: Trefpunt-WIJ-lezing ’De Heerlijkheid Heemstede’ door Hillebrand de Lange, 13:30- 15:00 bij WIJ De Luifel Heemstede
- 16 mrt-15-aug:Expositie in Pauwehof, thema ‘Adriaan Pauw’, 8:00-17:00uur in de Pauwehof Heemstede;
- 10 mei: Adriaan Pauw Schermtoernooi, Sportplaza Heemstede;
- 15 mei: Concert Concert Ekaterina Levental in teken Adriaan Pauwjaar (in Oude Kerk), Oude kerk Heemstede;
- 15 mei: Symposium betekenis Adriaan Pauw voor Vrede van Munster (Oude Kerk);
- 16 mei: Onthulling gerestaureerde grafkisten Adriaan Pauw in de Oude Kerk;
- 16 mei: Muziek, eten en historische kleding (Wilhelminaplein);
- 4 juni: Voorjaarsbijeenkomst Historische Vereniging Heemstede-Bennebroek (Oude Kerk);
- 12+13 juni: Adriaan Pauw Event – Raadhuisstraat/Binnenweg;
- 27 juni: VEW ‘Adriaan Pauw’ 7 tegen 7 voetbaltoernooi;
- 31 juni: SLOTfeest op het Oude Slot.
